Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska - czy wiecie, że... - Aeroklub Warszawski

JADWIGA PIŁSUDSKA-JARACZEWSKA

Jadwiga Piłsudska -Jaraczewska, miała starszą siostrę Wandę. Jadwiga i Wanda były córkami Aleksandry Piłsudskiej i marszałka Józefa Piłsudskiego. 

Jadwiga Piłsudska zmarła w niedzielę 16 listopada 2004 roku w Warszawie, miała 94 lata. Była pilotem m.in. szybowców, a w czasie II Wojny Światowej służyła w brytyjskim Air Transport Auxiliary ( ATA).

O śmierci Jadwigi Piłsudskiej - Jaraczewskiej poinformowali przedstawiciele Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Muzeum informuje, że Jadwiga Piłsudska - Jaraczewska urodziła się 28 lutego 1920 roku w Warszawie. Dzieciństwo oraz młodość spędziła w Warszawie.  W latach 1921 - 1922 wraz z rodzicami i starszą siostrą Wandą mieszkała w Belwederze, potem w latach 1923 - 1926 w Sulejówku ( to miejsce uważała za swój dom rodzinny). Po przewrocie majowym w 1926 roku  Piłsudcy ponownie wprowadzili się do Belwederu i mieszkali tam do śmierci Marszałka w maju !935 roku.

Jadwiga - w domu nazywana Jagodą - była od najmłodszych lat świadkiem odbywających się w Sulejówku i Belwederze spotkań i uroczystości rodzinnych oraz państwowych.

Jadwigę Piłsudska już w gimnazjum zafascynowało lotnictwo. Interesowały ją zarówno konstrukcje lotnicze, samoloty, szybowce, jak i modelarstwo. Swój pierwszy model złożyła mając 12 lat. W 1937 roku w wieku 17 lat ukończyła kurs Wołyńskiej Szkoły  Szybowcowej Ligi Powietrznej i Przeciwgazowej w Sokolej Górze koło Krzemieńca na Wołyniu. Szkoliła się wówczas na szybowcu "Wrona". Podczas następnych dwóch lat zdobyła wszystkie szybowcowe kategorie od  A do D.Była członkinią Aeoroklubu Warszawskiego, w którym latała m.in. na motoszybowcu "Bąk". W 1939 roku jako najmłodsza w Polsce posiadaczka licencji szybowcowej kategorii D, Jadwiga Piłsudska pokonała na szybowcu "Delfin" 270 km z Bieszczad na Podlasie. Zamierzała rozpocząć studia na kierunku inżynierii lotniczej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Planom tym przeszkodził wybuch wojny. Po wybuchu wojny razem z matką i siostrą dotarła do Londynu i wkrótce rozpoczęła studia na wydziale architektury Uniwersytetu Cambridge. W 1942 roku została przyjęta do Air Transport Auxiliary (ATA), organizacji zajmującej się rozprowadzaniem wyprodukowanych lub wyremontowanych samolotów z fabryk i warsztatów na lotniska RAF. Tam przechodziła kolejne szkolenia i uzyskiwała uprawnienia do pilotowania różnych samolotów dwusilnikowych. Po konferencji tzw. wielkiej trójki w Teheranie pod koniec 1943 r.na której zapadły decyzje niekorzystne dla Polski, Jadwiga Piłsudska złożyła wniosek o zwolnienie ze  służby w ATA. Odeszła z niej 20 stycznia  1944 r. w stopniu second officera (odpowiednik porucznika). Za półtoraroczną służbę odznaczona została polskim odznaczeniem - Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Po odejściu z ATA podjęła przerwane studia,tym razem w Polskiej Szkole Architektury przy Uniwersytecie w Liverpoolu. Ukończyła je w 1946 r. Studiowała także urbanistykę i socjologię.

Pod koniec1944 r.poślubiła kpt. Andrzeja Jaraczewskiego, oficera Marynarki Wojennej. Po zakończeniu wojny pozostała w Londynie jako uchodźca polityczny nie przyjmując brytyjskiego obywatelstwa. Początkowo projektowała domy,ale później wraz z mężem otworzyła niewielką firmę produkującą lampy i meble. 

Z matką Aleksandrą Piłsudską oraz siostrą Wandą była zaangażowana w działalność polskiego wychodźstwa powojennego wspierając działalność Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie. Organizowała też pomoc dla"solidarnościowego" podziemia. Podejmowała wraz z mężem i dorosłymi dziećmi Joanną i Krzysztofem działania na rzecz uwolnienia więźniów politycznych oraz wspierała demokratyczną opozycję w Polsce. Jesienią 1989 r. Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska wraz z mężem i siostrą Wandą wróciła do Polski i zamieszkała w Warszawie. Razem z siostrą Wandą, córką Joanną Onyszkiewicz i synem Krzysztofem założyła Fundację Rodziny Józefa Piłsudskiego. Fundacji udało się odzyskać dworek Milusin w Sulejówku i utworzyć Muzeum Józefa Piłsudskiego.Otwarcie tego muzeum zaplanowano na rok 2017 (150 rocznica urodzin Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego).

W 2008 roku Jadwiga Piłsudska -Jaraczewska została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za "bohaterską postawę i męstwo wykazane podczas II Wojny Światowej, za wybitne zasługi w popularyzowaniu historii i tradycji Narodu Polskiego oraz pielęgnowaniu pamięci o dokonaniach Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego".

             Źródło:

Na podstawie komunikatu Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku opublikowanego w Biuletynie Informacyjnym Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej -listopad 2014 r.