foto1
Kraków - Sukiennice
foto1
Lwów - Wzgórza Wuleckie
foto1
Kraków - widok Wawelu od strony Wisły
foto1
Lwów - widok z Kopca Unii Lubelskiej
foto1
Lwów - panorama
Aleksander Szumański, rocznik 1931. Urodzony we Lwowie. Ojciec docent medycyny zamordowany przez hitlerowców w akcji Nachtigall we Lwowie, matka filolog polski. Debiut wierszem w 1941 roku w Radiu Lwów. Ukończony Wydział Budownictwa Lądowego Politechniki Krakowskiej. Dyplom mgr inż. budownictwa lądowego. Dziennikarz, publicysta światowej prasy polonijnej, zatrudniony w chicagowskim "Kurierze Codziennym". Czytaj więcej

Aleksander Szumanski

Lwowianin czasowo mieszkający w Krakowie

ZAPOMNIANE POLSKIE LOTNICZKI - DZIEWCZYNY NA SKRZYDŁACH

Trzy niezwykłe Polki pilotki, które na zapleczu powietrznego frontu odegrały ważną rolę w zmaganiach z niemieckim Luftwaffe. Wstąpiły w szeregi Air Transport Auxiliary (ATA), formacji pomocniczej RAF-u, transportowały nowe, naprawione i uszkodzone samoloty pomiędzy fabrykami, zakładami naprawczymi, lotniskami bojowymi oraz złomowiskami igrając na co dzień ze śmiercią. Historia lotnictwa w czasie II wojny światowej pełna jest inspirujących kobiet. Kobiety podczas wojny także latały, a nawet pilotowały samoloty bojowe. O polskich pilotach walczących w Bitwie o Anglię napisano dużo, zaś o polskich lotniczkach, służących w brytyjskiej armii, wspomina się rzadko.

W tym elitarnym gronie znalazły się trzy Polki. To Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska (1920-2014), córka Marszałka Józefa Piłsudskiego, na niej jednak ciążyło nazwisko i możliwość wykorzystania jej zestrzelenia przez Niemców do celów propagandowych. Pozostałe dwie to Stefania Wojtulanis-Karpińska (1912-2005) i Anna Leska-Daab (1910-1998). Wszystkie trzy, przed wojną były zapalonymi szybowniczkami, w czasie wojny służyły w ATA – Air Transport Auxiliary, pomocniczej służbie transportowej brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych

ANNA LESKA

– Urodziła się 14.11.1910 roku w Warszawie. W wieku 18 lat uzyskała kategorię A i B pilota szybowcowego, później uprawnienia pilota balonowego w Aeroklubie Warszawskim. W czasie ll Wojny wykonywała loty łącznikowe w Eskadrze Sztabowej przy Dowództwie Lotnictwa. Po ewakuacji do Rumuni przedostała się do Francji, później do Anglii, gdzie wstąpiła 1.01.1941 roku do ATA będąc pierwszą cudzoziemką w tej formacji. Zmarła 21.01.1998 roku.

JADWIGA PIŁSUDSKA

 – Urodziła się 28.02.1920 roku w Warszawie jako druga córka Józefa Piłsudskiego. Od najmłodszych lat pasjonowała się lotnictwem. Do wybuchu ll Wojny Światowej uzyskała najwyższą kategorię D pilota szybowcowego. Latała również na motoszybowcach. Po wybuchu wojny przez Szwecję dostała się do Anglii, gdzie rozpoczęła studia architektoniczne w Cambridge. W połowie lipca 1942 roku dołączyła do ATA. Zmarła 16.11.2014 roku.

STEFANIA WOJTULANIS - PSEUD."BARBARA"

- Urodziła się 22.11.1912 roku w Warszawie. Studiowała na wydziale Mechaniki Lotniczej Politechniki Warszawskiej. Jako pierwsza kobieta w Polsce zdała egzamin państwowy i uzyskała licencję pilota balonowego. Posiadała licencje kategorii C pilota szybowcowego oraz pilota motorowego. Była również instruktorem spadochronowym. Podobnie jak Anna Leska wykonywała loty.

Pilotowały m. in. bojowe maszyny myśliwskie typu Supermarine Spitfie. Latały bez radia, miały zakaz akrobacji i strzelania. Niezależnie od pogody, wykonywały średnio dwa loty dziennie, często był to transport uszkodzonych maszyn RAF do warsztatów naprawczych. W lutym 1943-1946 u boku istniejących od 1939 r. Polskich Sił Powietrznych działała Pomocnicza Lotnicza Służba Kobiet: jej członkinie zwane były popularnie WA-AF-kami (od brytyjskiego Women’s Auxilliary Air Force). Stanowiły 10% Polskich Sił Powietrznych. Po wojnie za ciężką służbę polskich pilotek nie spotkała nagroda, nie doczekały się też eksponowanego miejsca w historii.