PUŁKOWNIK STANISŁAW DĄBROWA - KOSTKA

Żołnierz ZWZ - AK, po wojnie działacz antykomunistycznej konspiracji, ostatni z żyjących uczestników akcji rozbicia więzienia w Jaśle w sierpniu 1943 r. Urodził się 11 października 1924 r. w Przemyślu. Był oficerem AK oraz WiN. Został odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy, Orderem Polonia Restituta III i IV klasy, Krzyżem Walecznych i Krzyżem Armii Krajowej. Był autorem i współautorem publikacji o AK m.in. „W okupowanym Krakowie”, „Hitlerowskie afisze śmierci”, „Dynamit”, „Akcja N”, „Rozkaz: zdobyć więzienie”.

Był także laureatem Nagrody Kustosza Pamięci Narodowej IPN oraz honorowym obywatelem Jasła - za udział w 1943 r. w akcji uwolnienia więźniów z tamtejszego więzienia. Akcja - oceniana jako jedna z najbardziej brawurowych i jednocześnie „subtelnych” w historii AK - miała miejsce z 5 na 6 sierpnia 1943 r. Z więzienia Gestapo w Jaśle odbito 66 torturowanych w nim żołnierzy konspiracji i ponad setkę innych więźniów. AK zrobiła to bez jednego wystrzału. Płk. Dąbrowa-Kostka był ostatnim z żyjących uczestników tego wydarzenia.

Trzy lata temu pułkownik przekazał do Archiwum Akt Nowych zebrane przez siebie dokumenty, stanowiące - zdaniem historyków - największe w tamtym czasie prywatne archiwum AK. Jego twórca zbierał materiały od czasu wojny. Udało mu się zgromadzić kilkadziesiąt metrów oryginalnych dokumentów, druków ulotnych, periodyków, plakatów ZWZ - AK oraz duży zbiór materiałów opisujących działalność Polskiego Państwa Podziemnego i jego żołnierzy.

Płk Stanisław Dąbrowa-Kostka zmarł 27 marca br. w wieku 94 lat.

(na podstawie: Rafał Grzyb)